“infra phải chuyển mình thành nền tảng hoặc sẽ trở thành hàng hóa.” - Quan điểm này rất đáng suy ngẫm nhưng tôi không hoàn toàn đồng ý. Theo hiểu biết của tôi về quan điểm cốt lõi của thầy @_weidai: sự phát triển của các sản phẩm hạ tầng web2/web3 có thể dẫn đến 2 con đường hoàn toàn khác biệt: 1) Bị các sản phẩm cạnh tranh bắt chước trong một thị trường phân khúc cạnh tranh khốc liệt, trở thành “hàng hóa đại lục”; 2) Sản phẩm nền tảng có hiệu ứng mạng mạnh mẽ. Giá trị mà con đường đầu tiên mang lại là tuyến tính, bán sản phẩm cho một khách hàng kiếm được một xu; trong khi giá trị mà con đường thứ hai mang lại là tăng trưởng theo cấp số nhân, càng nhiều người dùng trên nền tảng, hiệu ứng quy mô càng mạnh, đường cong giá trị của nền tảng càng dốc. Tập trung vào ngành Crypto, các sản phẩm chuyển đổi infra chủ yếu bao gồm tất cả các dự án trong lĩnh vực XaaS: như RaaS (Rollup-as-a-Service), AVSaaS (AVS-as-a-Service), ZKaaS (ZK-as-a-Service) và nhiều thứ khác. RaaS đại diện cho các dự án như OP Stack, @arbitrum Orbit, @Calderaxyz; AVSaaS đại diện cho dự án @eigenlayer; ZKaaS đại diện cho các dự án như @boundless_xyz, @SuccinctLabs. Nhưng một điểm dễ bị bỏ qua là, hầu hết các sản phẩm trong lĩnh vực infra đều là công nghệ tập trung, chúng không dễ bị bắt chước; nói cách khác, trước khi rào cản công nghệ biến mất, chúng có đủ thời gian để đạt được sự đồng thuận về lợi ích chung với các khách hàng B2B, và giá trị mà các sản phẩm nền tảng tạo ra có thể được chuyển giao cho chính infra. Đây không phải là một giao dịch một lần, mà là một cộng đồng lợi ích liên quan chặt chẽ. OP Stack và @base là một ví dụ rất tốt, OP Stack cung cấp dịch vụ phát chuỗi RaaS một lần cho Base, và Base thông qua chia sẻ doanh thu để hỗ trợ công ty mẹ OP Stack là @Optimism. Doanh thu mà Base tạo ra càng nhiều, doanh thu chia sẻ của @Optimism cũng càng nhiều. OP Stack đã rất tốt trong việc tiếp nhận giá trị phát sinh từ hiệu ứng mạng tiềm năng của Base. Một ví dụ khác là @eigenlayer, @eigenlayer có thể được coi là infra hàng hóa, nhưng những gì nó cung cấp cho khách hàng B2B không phải là dịch vụ AVS có giá cố định một lần, mà là một cộng đồng lợi ích liên quan chặt chẽ với token gốc của nó $EIGEN. Sau khi thương hiệu @eigenlayer được nâng cấp thành EigenCloud, nó cung cấp cho người dùng B2B khả năng sử dụng dữ liệu EigenDA, giải quyết tranh chấp EigenVerify và tính toán ngoài chuỗi có thể xác minh EigenCompute, theo một cách nào đó, bản chất của việc nâng cấp thương hiệu EigenLayer này chính là tối đa hóa việc chiếm đoạt giá trị phát sinh từ hiệu ứng mạng của người dùng B2B. Vì vậy, Bỏ qua rào cản công nghệ và chuyển giao giá trị để nói về việc hàng hóa hóa infra là không công bằng, infra không cần phải chuyển mình thành nền tảng mà vẫn có thể đứng vững thông qua việc hỗ trợ từ người dùng B2B.