NOSTR là gì?

NOSTR là gì?

NOSTR — giải pháp thay thế Twitter mới nhất vừa được đề xuất, với tính năng chống kiểm duyệt — đã trở thành tâm điểm chú ý gần đây. Khi ngày càng nhiều người hướng đến Web3 và tính phi tập trung trên các nền tảng cộng đồng số, những giải pháp như NOSTR trở thành ngôi sao sáng. Vậy thì NOSTR là gì?

NOSTR là viết tắt của Notes and Other Stuff Transmitted by Relays (Ghi chú & Nội dung khác do Relay truyền tải). Tương tự mạng xã hội phi tập trung Mastodon, NOSTR là giao thức mạng xã hội cho phép người dùng tham gia các server chạy độc lập toàn cầu (gọi là relay) thay vì phụ thuộc vào bất kỳ server trung tâm nào.

Nhưng không giống Mastodon, NOSTR là giao thức phi tập trung sử dụng hệ thống public key/private key (tương tự như Bitcoin) chứ không phải tài khoản email và mật khẩu. Hiện tại, trên NOSTR đã có một số ứng dụng (gọi là client) được xây dựng, mang đến cho người dùng đa đạng ứng dụng mạng xã hội phi tập trung, chống kiểm duyệt (chẳng hạn như Damus – thậm chí đã tích hợp thanh toán Bitcoin Lightning).

Phải chăng đây sẽ là tương lai của mạng xã hội phi tập trung? Hãy cùng tập trung "mổ xẻ" NOSTR và những lợi ích tiềm năng mà một nền tảng phi tập trung có thể mang lại.

TL; DR

– Chống kiểm duyệt: NOSTR có khả năng chống kiểm duyệt vì bất kỳ ai cũng có thể tạo Relay (tên gọi của server trên NOSTR) và ghi nội dung lên đó, ngay cả khi bạn bị chặn quyền đăng lên các server khác. – Sử dụng key, thay vì tài khoản: Cũng giống như ví crypto, các NOSTR client (ứng dụng) sử dụng public key và private key để tạo “tài khoản”, thay vì sử dụng email và mật khẩu. – Tích hợp thanh toán Bitcoin: Các NOSTR relay có thể sử dụng thanh toán Bitcoin để ngăn chặn tấn công spam, cũng như các client như Damus đã tích hợp thanh toán Bitcoin Lightning để người dùng sử dụng. – __ Nhanh chóng tạo đà tăng trưởng__: Giao thức được Jack Dorsey hỗ trợ này đã nhanh chóng trở nên phổ biến kể từ khi ra mắt và một số ứng dụng phát triển trên NOSTR đã thu hút đông đảo người dùng.

Tham gia ngay cộng đồng @OKX trên NOSTR bằng Damus với public key sau đây: npub14rauunswgkhuakzn98d0y2ge5wg7rkpcvftnsjsducvxm82nfwvq6sphg8

Cách thức vận hành của NOSTR?

NOSTR gồm hai thành tố: client và relay. Mỗi người dùng NOSTR chạy một client (chẳng hạn như ứng dụng Damus) và bất kỳ ai cũng có thể chạy relay (các server mà bạn có thể kết nối).

Giống như đối với tất cả các loại tiền điện tử, bạn sẽ tạo cặp public key và private key thông qua client để truy cập tài khoản của mình, trong đó public key giống với tên người dùng còn private key là mật khẩu. Hãy nhớ: Private key được dùng để duy trì sự riêng tư và phải được cất giữ ở nơi an toàn – nghĩa là mật khẩu sẽ không thể đặt lại!

Để đăng tải tin trạng thái tương tự như tweet trên Twitter, bạn sẽ kết nối với Relay và ký tin trạng thái bằng private key của mình. Relay bất kỳ mà bạn đã kết nối sẽ phát đi tin trạng thái đó.

Địa chỉ công khai trên NOSTR cũng cho phép mọi người gửi tin nhắn riêng tư được mã hóa bằng public key của người nhận, do đó, phải đúng người nhận mới có thể giải mã tin nhắn.

NOSTR chống kiểm duyệt như thế nào?

Vì NOSTR là mã nguồn mở và vận hành phi tập trung nên không bị kiểm soát bởi một pháp nhân nào. Nghĩa là, trên NOSTR không có bất kỳ công ty nào hoạt động như cách thức Twitter hoạt động với đội ngũ nhân viên đi kèm, mà thay vào đó, các nhà phát triển mã nguồn mở nhận vốn phát triển nền tàng thông qua tài trợ và quyên góp.

Dù NOSTR mang tính phi tập trung nên có khả năng chống kiểm duyệt, một số relay vẫn có thể chọn hạn chế và không phát tin trạng thái của bạn. Nguyên nhân có thể là do chính sách điều tiết nội dung hoặc do kích thước metadata (dữ liệu mô tả dữ liệu khác) của bạn chẳng hạn. Một số relay nhất định có thể chặn bài đăng của bạn, nhưng bạn luôn có thể kết nối với các relay khác hoặc tạo public key mới thông qua client của mình.

Cách tạo tài khoản NOSTR?

Để sử dụng NOSTR, bạn sẽ phải tạo cặp public key/private key thông qua [client tùy chọn] (https://github.com/aljazceru/awesome-nostr), chẳng hạn như ứng dụng Damus gần đây mới được phát hành cho iOS. Lưu ý, nhiều client khác nhau được xây dựng với những mục đích và giới hạn sáng tạo khác nhau. Tuy vậy, bạn có thể sử dụng cùng một private key để kết nối với từng client.

NOSTR liên quan đến Bitcoin và crypto như thế nào?

Song song với việc trở thành một mạng xã hội phi tập trung thì việc tích hợp Bitcoin – loại tiền tệ phi tập trung nhất – là một lẽ đương nhiên. Trên NOSTR, client có thể dễ dàng tích hợp thanh toán Bitcoin và Lightning.

Vì các tài khoản NOSTR hoạt động tương tự như ví crypto với cặp public key/private key, nên những ai đã quen với crypto có thể thấy quy trình nhập môn NOSTR quen thuộc hơn quy trình các nền tảng khác. Đối với những người dùng muốn giao dịch tài chính, NOSTR client có thể cung cấp nhiều phương thức đơn giản, không cần cấp quyền để gửi Bitcoin tới peer đã được xác minh.

Lợi ích của việc tích hợp thanh toán Bitcoin vào NOSTR?

Bằng việc tích hợp Bitcoin và Lightning vào NOSTR, người dùng không chỉ kích hoạt một phương thức giao dịch phi tập trung mà các relay còn được tạo điều kiện kiếm tiền hoặc kiểm soát các cuộc tấn công spam từ chối dịch vụ (DOS).

Như thường được đề xuất trên Bitcoin Twitter, nhiều người dùng muốn được xem thanh toán xác minh Bitcoin Lightning để hỗ trợ xác minh hồ sơ và kiểm soát spam. Trên NOSTR, bất kỳ relay nào cũng có thể dễ dàng thực hiện điều này. Để kiểm soát spam DOS, một số relay có thể tính một khoản phí nhỏ nếu người dùng muốn kết nối. Khi cộng đồng NOSTR phát triển, ta có thể thấy các relay chuyên biệt và client kiếm tiền từ việc tính phí, vì không có mô hình doanh thu từ quảng cáo.

NOSTR có phải là tương lai của Web3?

Khác với hầu hết Web3, NOSTR không vận hành ngang hàng, cũng không phải là một blockchain, mà đó là một mạng xã hội phi tập trung cho phép thực hiện các giao dịch không cần được cấp quyền thông qua Bitcoin và tin nhắn được mã hóa trực tiếp.

Khi NOSTR và các NOSTR client/relay phát triển và mạng lưới được mở rộng, chúng ta có thể thấy mạng xã hội phi tập trung trở thành xu hướng chủ đạo. Mặc dù vẫn còn sớm, nhưng NOSTR hứa hẹn sẽ là giải pháp tiềm năng sáng giá trước mục tiêu thúc đẩy một tương lai không cần được cấp quyền và phi tập trung hơn.

Bạn muốn cập nhật các thông tin mới nhất? Theo dõi @OKX trên Damus bằng public key sau đây: npub14rauunswgkhuakzn98d0y2ge5wg7rkpcvftnsjsducvxm82nfwvq6sphg8

BLOG NÀY ĐƯỢC ĐĂNG TẢI CHỈ NHẰM MỤC ĐÍCH CUNG CẤP THÔNG TIN. BLOG KHÔNG MANG MỤC ĐÍCH ĐƯA RA BẤT KỲ LỜI TƯ VẤN NÀO VỀ ĐẦU TƯ, THUẾ HOẶC PHÁP LÝ, CŨNG NHƯ KHÔNG ĐƯỢC COI LÀ LỜI ĐỀ NGHỊ MUA, BÁN HOẶC NẮM GIỮ TÀI SẢN SỐ. KHOẢN NẮM GIỮ TÀI SẢN SỐ – BAO GỒM CẢ STABLECOIN – CÓ MỨC ĐỘ RỦI RO CAO, CÓ THỂ BIẾN ĐỘNG MẠNH VÀ THẬM CHÍ CÓ THỂ TRỞ NÊN VÔ GIÁ TRỊ. DỰA TRÊN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH, BẠN CẦN CÂN NHẮC CẨN THẬN XEM VIỆC GIAO DỊCH HOẶC NẮM GIỮ TÀI SẢN SỐ CÓ PHÙ HỢP VỚI BẢN THÂN HAY KHÔNG. VUI LÒNG THAM KHẢO Ý KIẾN CHUYÊN GIA PHÁP LÝ/THUẾ/ĐẦU TƯ NẾU BẠN CÓ THẮC MẮC VỀ TÌNH HUỐNG CỤ THỂ CỦA MÌNH.