《Chia sẻ dự án hoạt động trong lĩnh vực zk》🙌 Tôi đã suy nghĩ rất lâu về việc viết gì, những người bạn biết tôi đều biết tôi luôn quan tâm đến zk. Vậy hãy cùng nhau xem xét những dự án zk gần đây rất hoạt động (đang tiến hành các hoạt động khuyến khích), và những dự án dần hoạt động (sắp bắt đầu các hoạt động khuyến khích). Bài viết này phân tích hệ thống năm dự án zk hoạt động nhất, có mức độ quan tâm cao: @NexusLabs, @RiscZero @boundless_xyz, @SuccinctLabs, @zerobasezk, @Zypher_Network. Chúng tôi sẽ chia sẻ từ các khía cạnh như giới thiệu dự án, kiến trúc công nghệ (sản phẩm chức năng chính), hoạt động gần đây và cơ chế khuyến khích cũng như chia sẻ của tác giả. Dưới đây là bảng tóm tắt thông tin chính của từng dự án, giúp so sánh trực quan, trong khi các bài tweet sẽ giới thiệu chi tiết về từng dự án. Tìm hiểu thêm về ZK, VM và zkVM zk (Zero-Knowledge): chỉ "không biết", là một khái niệm rộng trong mật mã học, cho thấy trong quá trình tương tác, một bên (người chứng minh) có thể chứng minh tính xác thực của một tuyên bố cho bên kia (người xác minh) mà không tiết lộ bất kỳ thông tin bổ sung nào. Máy ảo (VM, viết tắt của Virtual Machine) là một hệ thống máy tính được mô phỏng qua phần mềm, nó có thể chạy hệ điều hành và ứng dụng giống như một máy tính vật lý thực sự. Nói một cách đơn giản, máy ảo giống như việc tạo ra một "máy tính ảo" trên máy tính của bạn, trong môi trường ảo này, bạn có thể cài đặt các hệ điều hành khác nhau (như Windows, Linux, v.v.), chạy phần mềm mà không ảnh hưởng đến hệ thống máy chủ thực của bạn. Đặc điểm cốt lõi của máy ảo là tính cách ly và ảo hóa. Tại sao phát triển blockchain cần máy ảo (VM)? 1⃣️ Môi trường thực thi xác định Blockchain là một mạng phi tập trung, được duy trì bởi nhiều nút. Để đảm bảo tính nhất quán của mạng, tất cả các nút phải đạt được sự đồng thuận về kết quả thực thi của hợp đồng thông minh. Máy ảo cung cấp một môi trường thực thi tiêu chuẩn hóa, đảm bảo rằng mã và đầu vào giống nhau trên bất kỳ nút nào cũng sẽ tạo ra đầu ra hoàn toàn giống nhau. "Tính xác định" này là nền tảng cho hoạt động của blockchain. 2⃣️ An toàn Hợp đồng thông minh thường liên quan đến tài sản có giá trị như tiền điện tử hoặc token, vì vậy an toàn là rất quan trọng. Máy ảo sử dụng công nghệ cách ly (sandboxing) để chạy mã hợp đồng trong môi trường cách ly, ngăn chặn mã độc gây hại cho nút hoặc mạng. Ví dụ, máy ảo trong Ethereum sử dụng cơ chế "gas" để giới hạn mức tiêu thụ tài nguyên của hợp đồng, tránh vòng lặp vô hạn hoặc hành vi tấn công. 3⃣️ Tính di động Máy ảo cho phép các nhà phát triển viết mã hợp đồng thông minh một lần và có thể chạy trên bất kỳ nút nào hỗ trợ máy ảo đó, mà không cần lo lắng về sự khác biệt của phần cứng hoặc hệ điều hành cơ sở. Điều này đơn giản hóa rất nhiều quy trình phát triển và triển khai. 4⃣️ Tiêu chuẩn hóa Máy ảo cung cấp một bộ lệnh và mô hình thực thi thống nhất, cho phép các nhà phát triển dựa vào một nền tảng tiêu chuẩn hóa để tạo ra hợp đồng thông minh. Sự tiêu chuẩn hóa này thúc đẩy sự hợp tác của cộng đồng nhà phát triển và sự phát triển của hệ sinh thái. 5⃣️ Tính linh hoạt và khả năng mở rộng Máy ảo hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình và công cụ, các nhà phát triển có thể viết mã theo cách mà họ quen thuộc. Đồng thời, thiết kế của máy ảo có thể được nâng cấp theo sự tiến bộ của công nghệ, thêm các tính năng mới hoặc tối ưu hóa hiệu suất. Nói một cách đơn giản, máy ảo cung cấp cho blockchain một môi trường chạy an toàn, nhất quán và di động, là công nghệ then chốt cho việc thực thi hợp đồng thông minh. Ví dụ, EVM là viết tắt của "Máy ảo Ethereum" (Ethereum Virtual Machine), cũng là cơ sở hạ tầng của 90% các chuỗi công khai hiện tại. zkVM: là sự kết hợp giữa VM và ZK: nó vừa có thể chạy chương trình (như máy ảo), vừa có thể tạo ra một "chứng minh không biết" để chứng minh rằng chương trình chạy đúng, đồng thời bảo vệ quyền riêng tư. zkVM đặc biệt hữu ích trong lĩnh vực blockchain, với những lợi thế bao gồm: · Bảo vệ quyền riêng tư: Trong các giao dịch tài chính, zkVM có thể chứng minh một giao dịch là hợp lệ (ví dụ, số dư tài khoản đủ), nhưng không tiết lộ số tiền cụ thể hoặc thông tin tài khoản. · Khả năng mở rộng: Trong Layer 2, zkVM có thể xác minh hàng ngàn giao dịch một cách chính xác, sau đó chỉ lưu trữ một chứng minh ngắn gọn trên chuỗi chính, thay vì chi tiết của từng giao dịch. Điều này cho phép blockchain xử lý nhiều giao dịch hơn, giảm chi phí và gánh nặng. #Nexus, #RiscZero, #Succinct, đều thuộc lĩnh vực zkVM. Tiếp theo, chúng ta sẽ phân tích từng cái một.