Hesap Soyutlama Alanında 2023’te Sonraki Gelişmeler Neler Olacak?

Yazan: @OKX Ventures araştırmacısı Kiwi Yao

ERC-4337 Ethereum standardının ortaya çıkışının ağ kullanıcıları için yeni fırsatları da beraberinde getirmesiyle 2023 Hesap Soyutlama (AA) için önemli bir yıl oldu. ERC-4337 akıllı cüzdan sözleşmelerine erişim sağladı ve kullanıma sunulmasından bu yana kaydettiği ilerleme beraberinde yeni olanakları da getirdi.

Peki hesap soyutlama alanında 2023’te bundan sonraki gelişmeler neler olacak?

Hesap Soyutlama Piyasasının Ana Katılımcıları Kimler?

Bugün AA piyasasında iki tür katılımcı bulunuyor.

Bunlardan ilki, sosyal oturum açma, sosyal kurtarma, gas soyutlama, işlem gruplama, entegrasyon ve üçüncü taraf hizmetlerinin (itibari paradan kriptoya ve kriptodan itibari paraya geçiş ve merkeziyetsiz finans (DeFi) protokolleri gibi) bir araya getirilmesi gibi özellikleri bulunan akıllı sözleşme cüzdanlarıdır.

Şu anda çoğu akıllı sözleşme cüzdanı, EIP-4337’ye geçişin ilk aşamalarındadır. Örneğin, Unipass EIP-4337 uyumluluğunu sağlamıştır ve Keystone ile aktif olarak bir AA çözümü geliştirmektedir. Önde gelen bir Web2 oyuncusu olan Visa, StarkNet’te otomatik ödemeleri desteklemekte ve AA konsepti üzerinde de aktif olarak çalışmaktadır. Bu alanda birçok yeni proje de ortaya çıkmaktadır.

İkinci tür katılımcı ise modüler tasarıma odaklanan üçüncü taraf altyapı sağlayıcılardır (örneğin bundler’lar (paketleyiciler) veya paymaster’lar). StackUp ve Biconomy, EIP-4337 yazılım geliştirme kitleri (SDK’lar) ile piyasadaki daha gelişmiş çözümlerden ikisi iken birçok proje ise henüz erken demo aşamasındadır.

Yeni nesil akıllı cüzdanları oluşturan bir altyapı katmanı olan Pimlico, tüm zincir bundler’larında kullanıcı işlemlerinde (user op) %52’lik lider bir pazar payına sahiptir. Temmuz 2023’te şirket, Poligon üzerinde kârlılıkta (637 MATIC kazançla) öncü olurken, Optimizm üzerinde de yüksek kârlılık gösterdi.

Bu arada StackUp, birden fazla zincirde bundler faaliyeti göstermekte olup Arbitrum üzerinde 2023 yılında temmuz ayında 0,4 ETH ve ağustos ayında 5 ETH kazanarak eşsiz bir kârlılık elde etmiştir. Bugün birçok bundler başarısız olsa da hâlâ önemli kârlar elde etmek mümkün.

StackUp Nedir?

StackUp, bir bundler ve paymaster sağlayıcıdır. Go dilinde uygulanan bundler’ı, bir EIP-4377 test paketinin tüm gereksinimlerini karşılar, tamamen açık kaynak kodludur ve kullanımı ücretsizdir.

StackUp bundler farklı modları destekler:

• Özel Mod: Kullanıcı işlemleri özel bir bellek havuzuna (mempool) girer; iyileştirilmiş gizlilik sağlanırken karşılığında işlem yürütme hızı yavaşlar. Kullanıcı işlemleri genel bellek havuzunda gösterilmez, böylece maksimal çıkarılabilir değer (MEV) saldırılarının önüne geçilmiş olur.

• Arama Modu: Ethereum ekosistemindeki bot operatörleri (DeFi arbitraj botları gibi arayıcılar olarak da bilinir) tarafından, Flashbot gibi blok oluşturucularla entegre olarak, MEV-Boost üzerinden UserOperations (Kullanıcı İşlemleri) göndermek üzere kullanılır. Bu mod arayıcıların, blok oluşturucuların blok oluşturmak için maksimum MEV işlem sıralamasını seçebilmek adına belirli bir işlem sıralaması için teklif vermesine de olanak tanır.

Bundler ayrıca iki tür Paymaster’ı destekler:

• Doğrulama Paymaster’ı: Zincir dışı işlemler (itibari para yatırma ve çekme gibi) için gas soyutlama sağlar. Örneğin kullanıcılar gas ücretlerini ödemek için bir paymaster hizmetine kredi kartı ile katılımı tercih edebilirler. Kullanıcılar ayrıca gas ödemeleri mantığını da özelleştirebilirler. StackUp, kullanıcılardan kullandıkça öde modeliyle ücret alacak.

• Yatırma Paymaster’ı: Bu paymaster, kullanıcıların ERC20 tokenleriyle gas ücretlerini ödemelerine olanak tanır.

Dune’un verilerine göre, başarısız kullanıcı işlemlerinin %90’ından StackUp’ın bundle’ı sorumludur (Adres: 0x25Df024637d4e56c1aE9563987Bf3e92C9f534c0), ancak 2023’ün temmuz ayında 1.057 USD kazanç ile hâlâ en kârlı bundle adresidir.

Dahası her zincirde bundler faaliyeti gösteren StackUp’ın kullanıcı işlemi miktarı toplam bundle’ın %9,1’ini oluşturmaktadır. Yukarıda da belirtildiği üzere 2023 yılının temmuz ve ağustos aylarında benzersiz Arbitrum kârlılığının yanı sıra Optimism, Avalanche ve Polygon üzerinde de kâr elde etmiştir.

Pimlico Nedir?

Pimlico, cüzdanların kullanıcı işlemlerine sponsor olması için tak çalıştır uygulama programlama arayüzleri (API’ler) sağlayan, hesap soyutlama için şifrelenmiş bir altyapıdır.

Pimlico, TypeScript’te yazılmış Alto ERC-4337 bundle’ı kullanır. Paymaster’ı da ERC20 tokenlerini destekler. Ayrıca fiyat oracle’ları için Chainlink kullanır ve ERC20 tokenlerinin fiyatını ERC20-USD ve yerel token-USD fiyatlarına göre yerel tokenler cinsinden hesaplar. Chainlink desteği bulunan token destekli herhangi bir zincir üzerinde oluşturulabilir ancak Chainlink’in güvenlik kısıtlamalarına tabidir.

Pimilico’nun kullanıcı işlemleri tüm bundle’ın %52’sini oluşturur. Bundler’lar çoğunlukla Poligon ve Optimizm üzerinde çalıştırılırken, her ikisi üzerinde kâr elde edilir; en kârlı olanı ise 2023 yılının temmuz ayında 637 MATIC kazanç ile Poligon’dur.

Biconomy Nedir?

Biconomy, ERC-4337 standardını kullanan geliştiriciler için SDK işlevi sunar. Geliştirici, merkeziyetsiz uygulamaların (DApp’ler) geliştirilmesini ve yönetimini optimize ederek kullanıcı işlemlerini oluşturma ve gönderme sürecini basitleştirir.

Biconomy’nin SDK’sı ile kullanıcılar Gas’ı tahmin edebilir, kullanıcı işlemleri gönderebilir ve kullanıcı işlemi dekontlarını alabilirler. Sağlanan kullanıcı işlemine ve paymasterServiceData’ya dayalı olarak fiyat teklifi veya paymaster verilerinin alınması dâhil olmak üzere temel paymaster hizmetleri de sunar.

Şu anda Biconomy, kullanıcı işlemi piyasasında %15,07’lik bir pazar payına sahiptir ve kullanıcı işlemlerinin %90’ından fazlası Polygon ve Avalanche üzerinde yürütülmektedir. Geliştiricinin tüm zincirin kullanıcı işlemi sayısındaki payı 2023 yılının eylül ayı itibariyle %7,9’dur, Polygon ve Optimism üzerindeki bundler’lar ise zarardadır. 2023 yılının haziran ayında Polygon’da 427 MATIC’lik, ağustos ayında ise Optimism’de 0,3 ETH’lik zarar kaydedilmiştir. Eylül 2023’te Avalanche üzerinde 11 AVAX kâr gerçekleşmiştir.

Hesap Soyutlamayla İlişkili EIP’ler Nelerdir?

ERC-4337 için resmî gidişat belirlendiğinden, ERC-4337 ile ilgili Ethereum İyileştirme Teklifleri’nin (EIP’ler) temelinde AA kurulumunun optimizasyonu yer almaktadır.

ERC-4337’den türetilen bir yardımcı ürün olan ERC-6551, ERC-4337 ile benzer temel mantığa sahip olan ve AA’ların yaygınlaştırılmasını destekleyen bir NFT tokenleştirme protokolüdür.

AA’ların optimizasyonuna yardımcı olacak başka teklifler ve standartlar da mevcuttur:

• EIP 6662: Kullanıcıların cüzdanlarını DApp’lerdeki varlıkları yönetmek için giriş hesapları olarak kullanabilecekleri, daha kullanıcı dostu bir kimlik doğrulama modelini destekleyerek AA hesaplarının pratik kullanım alanlarını artırmaya yardımcı olur.

• ERC 6900: Akıllı sözleşmeler için esnekliği artırmak ve geliştirme kolaylığı sağlamak amacıyla modüler hesap soyutlamayı destekler.

• ERC 1271 ve ERC 6492: İkisi de öncelikle ERC-4337 alanındaki imza doğrulama sorunlarının giderilmesine yöneliktir. ERC-1271’e birtakım iyileştirmeler getiren ERC-6492, kullanıcıların sözleşmeleri kurmadan imzaları doğrulamasına olanak tanır.

• EIP-7204 ve EIP-7197: AA cüzdanlarının birbirleri için token standartlarını tanımlamasına olanak tanırlar.

ERC 7377, Harici Sahipli Hesap (EOA) cüzdanlarının gelecekte Akıllı Sözleşme Cüzdanlarına geçişini kolaylaştırmaya yardımcı olmak üzere hesap geçişi desteği sağlar.

ERC-4337 İçin Yol Haritası

Kısa vadede ERC-4337’nin odak noktasının pazarı genişletmek ve Katman 2 ile bir tür karşılıklı fayda ilişkisi kurmak olduğu ifade ediliyor. Orta vadede, modüler bundler ve paymaster’ların uygulanmasının yanı sıra SDK’ların sunulmasına odaklanılacak ve ayrıca gas maliyetlerinin azaltılması ve isteğe bağlı EOA’dan ERC-4337’ye dönüşümün eklenmesi gibi ayrıntılarla ilgili kullanıcı deneyimi optimize edilecektir. Uzun vadede, EOA cüzdanlarının dönüştürülmesinin zorunlu olacağı belirtilmektedir.

EIP-4337 Altyapısının Geleceği

EIP-4337 altyapısı gelişmeye devam ederken, sektör genelinde hesap soyutlama konusunda sayısız değişiklik beklenmektedir.

Piyasa Değişiklikleri

• Henüz başlangıç aşamasında olan Hesap soyutlama piyasasının gelecekteki gelişimi, genel anlamda EIP-4337’nin ekosistem tarafından benimsenmesine bağlanmaktadır. EOA ve Akıllı Sözleşme Cüzdanlarının sayısı eşit olduğu varsayılırsa piyasanın 310 kat büyüme potansiyeli olduğu söylenebilir.

• Şu anda piyasadaki birçok Akıllı Sözleşme Cüzdanı kendi altyapısını oluşturmuş durumdadır ancak muhtemelen EIP-4337’nin tamamlanmamış durumu sebebiyle benimsenme oranı düşüktür. Altyapı kurulum süreci henüz izin gerektirmeyen duruma ulaşmamıştır.

• Katman 2, tüm EIP-4337 arayüzlerini uygulamamıştır ve hesap soyutlama altyapısının uygulanması katman 1’den daha karmaşıktır. Şu anda piyasanın genelinin nispeten sakin olduğu söylenebilir.

Ürün Değişiklikleri

• Hesap soyutlama piyasası, izin gerektirmeyen modüler altyapı, mevcut itibari para birimleriyle ve DeFi hizmetleri ile entegrasyon, DApp SDK’ları ve potansiyel bağımsız hesap katmanları gibi pek çok yenilik gerektirmektedir. Yukarıda bahsedilenlerin her biri gelecekteki potansiyel iş fırsatlarıdır.

• AA’nın avantajı, karmaşık zincir üstü etkileşimlerde DApp’ler için daha fazla kolaylık sağlayabilmesinde yatmaktadır. AA, DApp’ler için daha fazla fayda sağlayabileceğinden, bu kıyasıya rekabette iş geliştirme kilit bir öneme sahiptir, dolayısıyla çoğu cüzdan; DeFi ve GameFi gibi ekosistemleri desteklemek ve büyük ölçekli DApp’leri ikna etmek istemektedir.

• AA’nın gelir elde etme modelinin hâlâ incelenmesi gerekmektedir. Sektör, değeri yüksek ve sürdürülebilir uygulama senaryoları bulmak ve miktar üzerinden kâr sağlamak için “doğrudan tüketiciye” modeline yönelmektedir.

Altyapı İçin Nihai Amaç Ne Olabilir?

Hesap soyutlamanın geleceği, EIP-4337’nin ekosistem tarafından benimsenmesine bağlıdır ve bu piyasa henüz başlangıç aşamasındadır. EOA ve Akıllı Sözleşme Cüzdanlarının sayısının eşit olduğunu varsayarak, birçok kişi Akıllı Sözleşme Cüzdanlarının pazar büyüklüğünün %310 büyüme potansiyeline sahip olduğunu öngörmektedir. Bu nedenle benimsenme sürecini yakından takip etmek gerekir.

Coin Metrics’in son verilerine göre Ethereum üzerinde bakiye bulunan yaklaşık 100 milyon EOA adresi bulunuyor. Ancak en yaygın kullanılan ürünler olan Gnosis Safe (250.000) ve Argent (76.000) hesaplarının toplamına göre tahmin edilen Akıllı Sözleşme Cüzdanlarının toplam sayısı yalnızca 320.000 civarındadır.

Şu anda birçok akıllı sözleşme cüzdanı kendi altyapısını oluşturmuş olsa da bu altyapı üçüncü taraf kullanım alanlarına göre uyarlanmamıştır. Stackup gibi üçüncü taraf altyapı sağlayıcılar, modüler bundler’lar ve paymaster’lar geliştirmektedir ancak bunların kurulum süreçleri de henüz izin gerektirmeyen bir duruma ulaşmamıştır. EIP-4337 henüz tamamlanmadığından bu altyapının modüler kapasitesi de tam olarak tanımlanamamıştır. Ayrıca kullanıcı işlemlerinin düşük hacmi nedeniyle, imza birleştirmeyi mümkün kılan cüzdanlar (BLS Wallet gibi) hâlâ yaygınlaşmamıştır.

Bu rekabette iş geliştirme kilit bir öneme sahip ve AA’nın avantajı yalnızca sorunsuz girişlerde değil, (Web3 kimlik doğrulaması gözetimli olarak sağlanabildiğinden) aynı zamanda karmaşık ve özelleştirilmiş zincir üstü etkileşimlerde DApp’lere daha fazla fayda sağlamasında yatmaktadır. Dolayısıyla çoğu cüzdan DeFi ve GameFi gibi ekosistemleri desteklemek ve büyük DApp’leri atılımlar yapmaya ikna etmek istemektedir.

AA’nın gelir elde etme modelinin de incelenmesi gerekmektedir. “İşletmeye” modeli çok fazla kâr getirmeyebilir veya kendi kullanıcı tabanını oluşturmayabilir, “doğrudan tüketiciye” modeli ise miktara dayalı kâr sağlayabilmek için değeri yüksek kullanım alanları bulmayı gerektirir. Türev ve köprüleme işlevlerinin entegrasyonu kârlı olabilir ancak sürdürülebilir bir model bulmak çok önemlidir.

Hesap soyutlama gelişmeye devam ederken, sektörde 2023 ve 2024 yıllarında izin gerektirmeyen modüler altyapı, mevcut itibari ve DeFi hizmetleriyle entegrasyon, DApp SDK’ları ve potansiyel bağımsız hesap katmanları gibi kilit alanlarda yenilikler yapılması gerektiği görüşü hâkim görünmektedir.