Konsorsiyum blok zincirleri hakkında bilmeniz gerekenler
Blok zinciri, veri ve bilgilerin blok adı verilen gruplar halinde paylaşılmasını ve depolanmasını kolaylaştıran bir tür dağıtık defter teknolojisidir (DLT). Gelişmekte olan bu teknoloji, gelişmiş güvenlik, şeffaflık ve güven sunduğu için son yıllarda önemli ölçüde popülerlik kazanmıştır.
Kripto para birimleri, dört ana blok zinciri türünden biri olan halka açık blok zincirlerini kullanır. Ancak bu makalede, konsorsiyum blok zinciri adı verilen başka bir blok zinciri türünü tartışacağız. Ne olduklarını, diğer blok zinciri türlerinden nasıl farklılaştıklarını ve bir tanesini çalıştırmanın faydalarını ve dezavantajlarını ele alacağız.
Konsorsiyum blok zinciri nedir?
Federe blok zinciri olarak da bilinen Konsorsiyum blok zinciri, bir grup kuruluş veya kurum tarafından ortaklaşa kontrol edilen ve sürdürülen yarı merkeziyetsiz bir ağ türüdür. Bir konsorsiyum blok zinciri genellikle özel ve genel blok zinciri arasındaki köprü olarak kabul edilir.
Ortak bir hedefe sahip bir grup kuruluş birlikte çalışmak istediğinde bir konsorsiyum blok zinciri oluşturulur. Konsorsiyum blok zincirleri, üyelerin bir yandan iş akışını, ölçeklenebilirliği, veri paylaşımını ve hesap verebilirliği korurken bir yandan da bir veritabanını veya bilgiyi paylaşmasına olanak tanır.
Herkese açık blok zincirlerinin aksine, konsorsiyum blok zinciri izinlidir ve ağa yalnızca önceden yetkilendirilmiş kullanıcı erişimine izin verir. Özel blok zincirlerinden farklıdır çünkü bir konsorsiyumun her üyesine bir sonraki ile eşit kontrol verilir.
Bir konsorsiyum blok zincirinin her bir üyesi, bir paydaş olarak zincir üzerinde bireysel bir düğüm çalıştırır. Konsorsiyum paydaşlarının, blok zincirine yeni bir üye eklenmeden veya çıkarılmadan önce yetkilendirilmeleri gerekir. Her kuruluş kendi düğümünü veya blok zincirini yönetirken, konsorsiyum içindeki diğer kuruluşlar verilere erişebilir, paylaşabilir ve dağıtabilir.
Konsorsiyum blok zincirinin özellikleri
Konsorsiyum blok zincirleri özel ve genel blok zinciri ağlarının özelliklerini bir araya getirir, ancak bu tür bir blok zinciri ağını hangi niteliklerle tanırız?
-
Yarı merkeziyetsizlik
-
Veri gizliliği
-
Daha yüksek işlem hızı
-
Konsorsiyum blok zincirlerinde fikir birliği sağlamak
-
Veri üstünde daha fazla kontrol sunar
Özel blok zincirleri tamamen merkezileştirilmişken, halka açık blok zincirleri merkezi değildir. Sonra bu ikisinin ortasında bir yerde olan konsorsiyum blok zincirleri vardır. Konsorsiyum üyeleri ağın sahibidir, ağa erişir ve ağı ortaklaşa yönetir. Bir konsorsiyum blok zinciri ağında daha az düğüm vardır, bu da geleneksel blok zinciri ağlarına kıyasla fikir birliğine varılmasını kolaylaştırır.
Konsorsiyum blok zincirleri izinli ağlar olduğundan, ağa yalnızca yetkili üyeler erişebilir. Bu, ağda depolanan verilerin kurcalanmadığı ve ağ üyeleri tarafından güvenli bir şekilde erişilebildiği anlamına gelir. Bir ihlal durumunda, ağda depolanan verilere sınırlı sayıda üyenin erişimi olduğu için kaynağı tespit etmek de daha kolaydır.
Bir konsorsiyum ağında çok az sayıda düğüm olduğundan, işlemler özel ve halka açık blok zinciri ağlarına göre çok daha hızlı gerçekleştirilir.
Tüm blok zinciri türleri gibi bir konsorsiyum blok zincirinin de çalışması için bir konsensus mekanizmasına ihtiyaç vardır. "Paylaşılan konsensus" adı verilen süreç, bir grup güvenilir düğümün ağın bütünlüğünü korumak için işlemlerin geçerliliği üzerinde anlaşmasını içerir.
Konsorsiyum blok zincirlerinin yaygın konsensus mekanizmaları Proof-of-Authority (PoA), Proof-of-Vote (PoV), Practical Byzantine Fault Tolerance (PBFT) ve Raft’tır. Diğer blok zinciri türlerinde olduğu gibi, konsorsiyum blok zincirlerinde de işlemlerin yürütülmesi sürecini otomatikleştirmek için akıllı sözleşmeler kullanılır.
Halka açık kripto blok zincirlerinin önemli bir özelliği, blok zincirinde depolanan verilerin değiştirilmesini önleyen değişmezliktir. Ancak, bir konsorsiyum ağında ortak bir fikir birliğine varıldıktan sonra veriler değiştirilebilir. Ortak bir fikir birliğine varılması, konsorsiyumların blok zinciri teknolojisinin şeffaflık ilkesini korumasına olanak tanır.
Konsorsiyum blok zincirlerinin faydaları
Özel bir blok zinciri ve halka açık bir blok zincirinin özelliklerinin birleşimi, konsorsiyum ağlarına bazı benzersiz avantajlar sağlar. Bir konsorsiyum ağında işbirliği yapmanın faydaları aşağıdakileri içerir:
- Daha fazla gizlilik: Sınırlı sayıda üyenin erişime sahip olması, verilerin kamuya açıklanmasını engelleyerek konsorsiyumda daha fazla gizlilik ve veri güvenliği sağlar. Konsorsiyum üyeleri genellikle daha yüksek bir güven ve itimat seviyesine sahiptir, sonuç olarak konsorsiyumun her üyesine ağın karar alma sürecinde bir pay verilir.
- Daha düşük işlem maliyetleri: Diğer blok zinciri türleriyle karşılaştırıldığında, bir konsorsiyum blok zincirinde faaliyet gösterirken hizmet veya işlem maliyeti de yoktur. Daha küçük kuruluşlar, bir konsorsiyum blok zincirine katılarak operasyonel maliyet azaltmanın avantajlarından yararlanacaktır.
- Daha fazla ölçeklenebilirlik: Konsorsiyum blok zincirleri, halka açık blok zincirlerini oluşturan binlerce düğüme kıyasla yalnızca bir avuç düğüme sahiptir. Daha az düğüm, ağın daha az sıkışık olduğu anlamına gelir ve ağın genel ölçeklenebilirliğini artırır.
- Esneklik: Konsorsiyum blok zincirleri diğer blok zinciri ağlarından daha esnek olma eğilimindedir, çünkü ağda değişiklik yapmak için ortak fikir birliğine varılabilir. Buna ek olarak, ağda daha az sayıda düğüm olması, değişikliklerin halka açık blok zincirlerine kıyasla çok daha hızlı yapılabileceği anlamına gelir.
- Daha düşük enerji gereksinimi: Konsorsiyum ağlarındaki enerji tüketimi genellikle rutin işlemlere yöneliktir. Konsorsiyum blok zincirleri tarafından kullanılan konsensus mekanizmaları madencilik gerektirmez, bu da enerji gereksinimlerini daha da azaltır.
Konsorsiyum blok zincirlerinin dezavantajları
Diğer blok zinciri türlerinde olduğu gibi, bir konsorsiyum üzerinde işbirliği yapmanın dezavantajları vardır. Konsorsiyum blok zincirlerinin önemli dezavantajları şunlardır:
- Merkezileşme: Üye sayısının az olması, konsorsiyum blok zinciri ağlarının merkezileşme sorunlarına daha yatkın olduğu anlamına gelir. Merkezi yapı aynı zamanda konsorsiyum blok zincirlerinin daha az şeffaf olduğu anlamına gelir.
Buna ek olarak, az sayıda üye olduğu için ağ, ağın yarısından fazlasının ağda değişiklik yapmak için işbirliği yaptığı %51 saldırılarına karşı daha hassas hale gelir.
- Konsorsiyum blok zinciri kurmak çok çaba gerektirir: Bir ağı paylaşmanın faydaları olsa da, kuruluşlar arasında bir konsorsiyum blok zinciri oluşturma süreci genellikle stresli bir süreçtir. Birden fazla kuruluşun beyin fırtınası yapmasını ve proje üzerinde birlikte çalışmasını sağlama süreci genellikle darboğazlarla doludur.
- İş birliği eksikliği: Bir konsorsiyum blok zincirinin başarısı, üyelerin iş birliği yapma ve birlikte çalışma istekliliğine bağlıdır. Üyelerden birkaçı konsorsiyumla iş birliği yapmamaya karar verirse, blok zinciri ağı başarılı olamayabilir.
Konsorsiyum blok zincirlerine örnekler
Konsorsiyum en yeni blok zinciri türüdür ve şu anda geliştirme aşamasındadır. Bununla birlikte, halihazırda birkaç kullanım durumu vardır. Konsorsiyum blok zincirlerinin en popüler örnekleri şunlardır:
-
Hyperledger
-
R3
-
Energy Web Foundation (EWF)
-
Global Shipping Business Network (GSBN)
-
Enterprise Ethereum Alliance (EEA)
2016 yılında Linux Vakfı, blok zinciri uygulamaları oluşturmak için bir dizi araç ve çerçeve sağlamak üzere inşa edilmiş açık kaynaklı bir blok zinciri konsorsiyumu olan Hyperledger'ı hayata geçirdi. Hyperledger başlangıçta 30 kurucu kurumsal üyeden oluşan teknik ve organizasyonel bir yönetişim yapısına sahipti. Bugün konsorsiyum, çeşitli sektörlerde blok zinciri uygulamaları geliştiren şirketler tarafından kullanılmaktadır.
2014 yılında R3 blockchain konsorsiyumu, aralarında Goldman Sachs, Credit Suisse ve JP Morgan gibi sektör devlerinin de bulunduğu dokuz banka tarafından geliştirildi. Konsorsiyum ağı, güvenli ve şeffaf finansal işlemleri kolaylaştırmak amacıyla Corda adı verilen bir ağ geliştirmek için kullanıldı. Bugün 200'den fazla finans kuruluşu R3 üzerinde iş birliği yapmaktadır.
2019 yılında Energy Web Foundation (EWF), enerji sektörünün ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmış bir blok zinciri konsorsiyumu olan Energy Web Chain'i hayata geçirdi. Energy Web Chain, enerji sektörünün düzenleyici, operasyonel ve piyasa ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmış dünyanın ilk kurumsal düzeyde, açık kaynaklı blok zinciri platformudur.
2021 yılında dokuz okyanus taşıyıcısı ve terminal operatörü, tedarik zinciri tabanlı bir blok zinciri konsorsiyumu olan GSBN'yi geliştirdi. GSBN, tedarik zinciri sektöründeki üyeleri için hem yazılım hem de donanım çözümleri sunmaktadır. GSBN üyeleri, dağıtık defter teknolojisini kullanarak verimli ve hızlı bir şekilde bilgi alışverişi yapmak için tek bir ağ üzerinde çalışmaktadır.
EEA, Ethereum blok zincirinin kurumsal ortamlarda kullanım için optimize edilmiş bir versiyonunu geliştirmek üzere iş birliği yapmak üzere 2017 yılında başlatılan 30 üyeli bir konsorsiyumdur. Bu konsorsiyumun önemli üyeleri arasında Accenture, J.P. Morgan ve Microsoft yer almaktadır.
Konsorsiyum, kurumlara yönelik bir blok zinciri türüdür
Konsorsiyum blok zincirleri, özel ve genel blok zinciri ağları arasındaki köprü olarak kabul edilir ve bu da onları kuruluşlar arasında işbirliği için en iyi seçenek haline getirir. Bir konsorsiyum blok zincirinde özel kuruluşlar arasındaki iş birliği, veri paylaşımı, ortak zorlukların çözülmesi ve zamandan ve operasyonel maliyetlerden tasarruf edilmesi gibi çok sayıda faydaya sahiptir.
En yeni blok zinciri türlerinden biri olmasına rağmen, halihazırda çeşitli sektörlerde kullanılmaktadır. Bununla birlikte, bu tür blok zincirinin ana akım benimseme için etkinliği hala test edilmektedir. Hala nispeten yeni bir kavram olduğundan, gelecekte konsorsiyum blok zincirlerinde daha fazla gelişme olması muhtemeldir.
SSS
Konsorsiyum blok zincirlerine örnek nedir?
Linux Vakfı tarafından barındırılan açık kaynaklı blok zinciri çerçevesi Hyperledger, yalnızca önceden seçilmiş katılımcıların ağa kabul edildiği bir konsorsiyum blok zinciri örneğidir.
Konsorsiyum ve hibrit blok zincirleri aynı mıdır?
Hayır, bir konsorsiyum blok zinciri bir hibrit blok zincirinden farklıdır. Hem özel hem de halka açık blok zinciri özelliklerinden oluşmalarına rağmen, farklı otorite yapılarına sahiptirler. Tek bir varlık özel bir blok zincirini kontrol ederken, bir konsorsiyum blok zinciri bir grup tarafından yönetilir. Hibrit blokzincirleri ayrıca konsorsiyum blok zincirlerinde bulunmayan bazı izinsiz süreçlere de sahiptir.
Konsorsiyum ve Özel Blok Zinciri Nedir?
Bir konsorsiyum ve özel blok zinciri, genellikle kurumsal şirketler tarafından kullanıldıkları için benzer çerçeveleri paylaşır. Bununla birlikte, Konsorsiyum blok zincirlerinin birkaç izinli katılımcısı varken, ikincisinin tek bir katılımcısı vardır.
Konsorsiyum blok zinciri ne tür bir blok zinciridir?
Konsorsiyum ya da federasyon blok zincirleri, özel ve genel blok zincirlerinin özelliklerini birleştiren bir blok zinciri teknolojisi alt türüdür. Esas olarak bir işletme veya ortak bir veritabanını paylaşan bir grup kuruluş içinde kullanılır.
