2024 Yılında En İyi 19 Merkeziyetsiz Borsa

Kripto para biriminin ilk çıktığı zamanlarda merkeziyet hâlâ sektörün en önemli yönlerinden biriydi. Kripto projeleri merkeziyetsiz olma arayışında olsa da kullanıcılar yalnızca merkezî borsalarda (CEX’ler) varlık al-sat işlemleri yapabiliyordu. Yıllar içinde, geliştiriciler merkeziyetsiz borsalar (DEX’ler) oluşturmaya çalıştı ancak bu girişimler büyük ölçüde başarısız oldu. O zamanlar DEX’lerle ilgili temel sorun daha fazla likiditeye ihtiyaç duyulmasıydı.

Bu durum, likidite oluşturmak için Otomatik Piyasa Yapıcı (AMM) kullanmaya başlayan Uniswap’ın kullanıma girmesiyle değişti. Bir anda DEX’lerin yeni çağı başladı ve bugün, birçok DEX bulunuyor. Bu kılavuz DEX’lerin ne olduğunu ve nasıl çalıştığını açıklamaya yöneliktir. Ayrıca, mevcut en iyi merkeziyetsiz borsalardan bazılarının bir listesini de verecektir.

Merkeziyetsiz Borsa Nedir?

Merkeziyetsiz borsalar, merkezi bir kurum tarafından yönetilmeyen eşler arası (P2P) takas platformlarıdır. DEX’ler bazı yönlerden merkezî platformlara benzemekle birlikte, çoğunlukla önemli ölçüde onlardan farklıdır. En önemli farklardan bazıları, tek bir kuruluşa ait olmamaları ve tek bir kuruluş tarafından işletilmemeleridir. İşlem yapmak için onların cüzdanına para yatırmanızı gerektirmezler. Başka bir deyişle, bunlar gözetimsiz işlem platformlarıdır.

DEX’ler ayrıca sadece borsayla aynı blok zinciri üzerinde çalışan varlıklar sunarlar. Ancak, zincirler arası DEX’ler farklı zincirlerdeki varlıkları da kullanabilirler. Merkeziyetsiz borsalar akıllı sözleşmeler ile çalışır ve yatırımcıları eşleştirmek için emir defterlerine ihtiyaç duymazlar. Bunun yerine, diğer kullanıcılar tarafından sunulan varlıkları çektikleri AMM’leri ve likidite havuzlarını kullanırlar. DEX’ler, aynı zamanda, büyük oranda daha düşük işlem ücretleri ve daha fazla güvenlik sağlama eğilimindedir.

Şu Anda Kullanılabilen En İyi 19 Merkeziyetsiz Borsa

1. Uniswap

En iyi merkeziyetsiz borsalar listesinde ilk sırada Ethereum’un ilk ve en büyük DEX’i olan Uniswap yer alıyor. Uniswap, varlıklarını büyütmek isteyenler için güçlü bir seçimdir. Son derece popüler olan platformun ortalama günlük hacmi genellikle 4 milyar $’ı aşmaktadır. Bir AMM DEX olan Uniswap, merkeziyetsiz likidite havuzunu bir algoritma aracılığıyla yönetir. Amacı, her bir işlem çifti için en iyi takas oranını belirlemektir. Müşteriler yerleşik likidite havuzlarını kullanabilir veya hatta kendi havuzlarını oluşturabilirler. Likidite sağlayanlar (“likidite sağlayıcıları”) alım satım ücretlerinin bir kısmını alarak kazanç elde ederler. Platform tamamen merkeziyetsiz özerk bir organizasyon (DAO) tarafından yönetilmektedir, yani kontrol kullanıcılarının elindedir.

Artıları:

• 400’den fazla token

• Büyük, saygın ve yerleşik bir borsa platformu

• Yüksek işlem hacmi

• DAO tarafından yönetim

• Kullanıcılar stake etme yoluyla pasif kazanç elde edebilir.

• İşlem ücretleri %0,1 ila %1 arasındadır.

Eksileri:

• İtibari para ile işlem yapılamaz

• Geçici kayıp riskinin her zaman mevcuttur

• Gas ücretleri

2. OKX DEX

Sırada, kullanıcılarına 20’den fazla zincir, 300’den fazla DEX ve 200.000’den fazla coin arasından en uygun işlemi sağlamayı amaçlayan çok zincirli, zincirler arası bir DEX platformu olan OKX DEX var. OKX’in DEX platformu, güçlü ve gözetimsiz bir merkeziyetsiz, sınır ötesi al-sat platformu sunar.

OKX DEX sorunsuz bir al-sat deneyimi ve nispeten düşük işlem ücretleri sunabilmektedir. Zinciri, Ethereum’dan daha iyi, daha özel bir altyapı sağlamaya odaklanır. Bu da onu DApp’ler, DEX’ler ve diğer blok zinciri ürünleri için cazip bir seçenek hâline getirmektedir.

Artıları:

• Yüksek güvenlik

• Gözetimsiz platform

• Harika kur oranları

• Tek fiyat işlem yöntemi mekanizmasıyla emir eşleme

• Kullanıcı dostu tasarım

• Merkeziyetsiz yönetim

• Onaysız listeleme

• Zincirler arası ağ geçidi

Eksileri:

• Bazı kripto paralar için düşük likidite

• Emir oluşturulana kadar komisyonların görüntülenememesi

3. ApeX Pro

ApeX Pro, elastik AMM modeli nedeniyle en iyi merkeziyetsiz borsalardan biri olarak bilinir. Bu model sermaye verimliliğini artırır ve işlemlerin spot işlemler gibi hissedilmesini sağlar. Ayrıca, yeni başlayanların kullanımını kolaylaştıran bir emir defteri arayüzüne sahiptir. Platform, StarkWare’in katman 2 ölçeklenebilirlik motorunu entegre ederek borsanın güvenliğine katkıda bulunur. DEX hizmet dışı kalırsa, yatırımcılar varlıklarını almak için bu motoru kullanabilirler. Vadeli işlemler piyasasındaki her token için 20 kata kadar kaldıraç özelliğine de sahiptir.

Artıları:

• Yüksek performans

• Güvenlik ve gizlilik

• Düşük ücretler

• Yüksek kaldıraç

• Emir defteri modeli

Eksileri:

• Sınırlı al-sat araçları

• Kademeli ücretler bulunmaması

4. Curve

Curve, fiyat oynaklığı konusunda endişelenen yatırımcılar için en iyi DEX’lerden biridir. Başka bir AMM DEX olan Curve, Uniswap gibi Ethereum’un merkeziyetsiz ağını kullanır. Ancak, bazı açılardan da benzersizdir. Sahiplerine oy hakkı veren kendi tokeni CRV, yönetişim için kullanılır.

Artıları:

• 45’in üzerinde token sunar.

• İşlem ücretleri %0,04 civarındadır.

• Token sahipleri önemli kararlarda oy kullanabilir.

Eksileri:

• Karmaşık arayüz nedeniyle öğrenmesi zor olabilir.

• Yüksek gas ücretleri

5. KyberSwap

En iyi DEX’ler listesinde beşinci sırada KyberSwap yer alıyor. Bu, Kyber Network’ün amiral gemisi ürünüdür. Genellikle Uniswap ile karşılaştırılan bu KyberSwap da bir AMM DEX’tir, ancak onu öne çıkaran bazı özelliklere sahiptir. Bu borsa platformu, çoklu likidite havuzları ile çalışır. Ayrıca, havuzları diğer DEX’lerin çoğundan daha derindir. Bu nedenle çok sayıda DeFi uygulaması temel protokol olarak KyberSwap kullanmaktadır. Platform, belirli bir çift işlem gördüğünde her likidite sağlayıcısını %0,3’lük bir ücretle ödüllendirir. Tüm ödüller ve işlem ücretleri, borsa platformunun yerel tokeni olan KNC ile ödenir.

Artıları:

• 1.500’den fazla tokeni destekler.

• Kullanılabilen binlerce işlem çifti

• Likidite sağlayıcılar %0,3 ücret alır.

• Stake, getiri toplama ve DApp çözümleri sunar.

Eksileri:

• İtibari para yatırma işlemi yapılamaz.

• Mobil uygulaması yoktur.

• Yeni yatırımcılar için kullanımı zor olabilir.

6. dYdX

Diğer çoğu DEX’in aksine, dYdX bir emir defteri DEX’idir. Bu nedenle, daha geleneksel bir kripto piyasası işlem deneyimi sunar. Bununla birlikte, bazı benzersiz özelliklere de sahiptir. Bunlardan biri, kullanıcıların ETH’de uzun veya kısa pozisyona geçmeleri durumunda yatırılan tutarın 5 katına kadar kaldıraçlı işlem sağlamasıdır. Platform aynı zamanda borç verme platformu olarak da tanınır. Çapraz marjinli borç verme ve borçlanma özelliğine sahiptir. Bu, kullanıcıların varlıklarını platformda bırakmaları hâlinde pasif olarak kazanç elde etmelerini sağlar. Al-sat işlemlerinde aktif olarak kullanılan varlıklar da getiri oluşturabilir. Ayrıca, dYdX, Uniswap’tan sonra en yüksek ikinci işlem hacmine sahiptir.

Artıları:

• Kullanıcı dostu

• DEX’ler arasında en yüksek ikinci işlem hacmi

• Mobil uygulaması var.

• İşlem ücreti sadece %0,1

• Kaldıraçlı işlem imkânı

• Çeşitli şekillerde pasif kazanç elde etmenizi sağlar.

Eksileri:

• İtibari para yatırma işlemi yapılamaz.

• İşlem seçenekleri sınırlıdır.

7. 1inch

Listedeki yedinci platform, zahmetsiz kripto al-sat işlemleri sunan 1inch’tir. Bu, aynı zamanda listedeki en iyi DEX platformudur. Platform, her işlemden önce birden fazla DEX’i tarayarak kullanıcıların token satın alırken en düşük fiyatları kullanmasını sağlar. Likidite havuzu, kullanıcıların tokenleri stake etmelerine ve 1INCH token ile ödül kazanmalarına imkân verir. Kullanıcılar bu yerel tokenleri ellerinde tutarak oy hakkı da kazanır.

Artıları:

• 400’den fazla token sunar.

• Sıfır işlem ücreti

• 1INCH sahipleri yönetişime katılabilir.

• Mükemmel kur oranları

Eksileri:

• Diğer DEX’ler işlem ücreti kesebilirler.

• Yeni yatırımcılar için kullanımı zor olabilir.

8. Balancer

Sırada, Ethereum tabanlı başka bir DEX olan Balancer var. Bu, akıllı sözleşmeler ve likidite havuzları kullanarak hızlı işlemler gerçekleştiren bir platformdur. Platform bir AMM’dir ve kullanıcılara çeşitli likidite havuzları sağlar. Kullanıcılar kendi havuzlarını bile inşa edebilir ve bunu yaparken şu üç türden birini seçebilirler: Akıllı havuzlar, özel havuzlar ve ortak havuzlar.

Artıları:

• Ethereum üzerinde olmasına rağmen gas gerektirmeyen ödemeler

• Kendi havuzunuzu oluştururken aralarından seçim yapabileceğiniz birden fazla havuz tipi

• Hızlı ve kolay kullanım

• Pasif kazanç elde etme imkânı

Eksileri:

• İşlem ücretleri havuz sahiplerine göre %0,0001 ila %10 arasında değişiklik gösterebilir.

9. Bancor

Sırada başka bir güvenilir DEX olan Bancor var. Bancor, 2017 yılında Ethereum’da ortaya çıkan ilk AMM’ler arasında yer aldı. Platform, otomatik likidite ile işlemleri anında sonuçlandırır. Bu özellik, Bancor’u birçok yatırımcı için en iyi merkeziyetsiz borsalardan biri hâline getirmektedir. Bunun dışında, platformun yerel tokeni BNT, ödemelerin hızlı ve zahmetsiz bir şekilde yapılmasını kolaylaştırır. Borsa, birden çok havuz durumunda karşılaşılabilen stake nedeniyle geçici kayıp riskini önler. Hem stake ödülleri hem de BNT katkıları harika ödüller getirir. Bununla birlikte, en iyi ödüller aynı anda BNT ve diğer kriptoları stake edenlere gelir.

Artıları:

• Güvenilir ve köklü bir platform

• Kullanıcıları geçici kayıptan korur.

• Borsa ücretleri değişiklik gösterir ancak düşüktür.

Eksileri:

• İtibari para desteği yoktur.

• Kullanıcıların varlıklarını Bancor cüzdanda tutmaları gerekir.

10. Slingshot

Slingshot, işlem ücretlerinin %0 olmasıyla öne çıkan, Ethereum tabanlı popüler bir takas protokolüdür. 2020 yılında kurulan platformda kripto arayabilir, gönderebilir, alabilir veya takas edebilirsiniz. Platform hem mobil ortamda hem de masaüstü bilgisayarda kullanılabilir. Çeşitli ağlar için çoklu zincir ve köprüleme desteğine sahiptir. Bunlar arasında Canto, Polygon, Arbitrum, Binance BNB Chain, Arbitrum Nova ve Optimism yer alır.

Artıları:

• Sezgisel arayüz

• Gelişmiş işlem araçları

• Birden fazla borsadaki fiyatları karşılaştırmanızı sağlar.

• Zarar durdurma ve limit emirleri kullanılabilir.

Eksileri:

• Doğrulama gerektirir.

• Katılmak için minimum para yatırma şartını karşılamanız gerekir.

11. CowSwap

Listenin on birinci sırasında yer alan CowSwap, Ethereum tabanlı tokenlerin alım satımını kolaylaştırır. Bunu, arz ve talebi eşleştirerek yapar. Ayrıca slipaj ve işlem ücretlerinin de önüne geçer. Bununla birlikte, P2P eşleşme bulamayan emirler dayanak AMM’ye gönderilir. CowSwap, bu sayede, kullanıcıların her iki yaklaşımı da deneyimlemelerine olanak tanır. Kullanıcılar, tüm platformlar ve borsalardaki en iyi zincir üstü fiyatla işlem yapma şansına sahip olur.

Artıları:

• Bütünüyle izne dayalı olmayan Meta DEX platformu

• İşlemleri korumaya yönelik yüksek güvenlik ve gizlilik

• Maksimum likidite

• Çok sayıda token çifti

• Zincir dışı emir gönderimleri için gas gerektirmeyen işlemler

Eksileri:

• Maruz kaldığı bir hack’leme olayında zarara uğradı.

• Bu olay hâlâ yeni sayılır.

12. IDEX

Sırada, yine Ethereum ağı üzerinde çalışan IDEX var. Yatırımcıların aynı birden fazla işlemi tamamlayabilmesine imkân sağlayan IDEX, yüksek işlem hacmine sahip aktif yatırımcılar için mükemmel platform olarak öne çıkıyor. Platformda gas ücreti ödemeden iptal işlemi de yapılabiliyor. Ayrıca, platformda hem piyasa emirleri hem de limit emirleri bulunuyor. Gelişmiş koruma mekanizmaları ile güvenliğe de son derece önem veriliyor. IDEX’in al-sat işlemlerini desteklemek ve güvenliği artırmak için CEX’leri ve DEX’leri kullandığını da belirtmek gerekir.

Artıları:

• Yaklaşık 26 tokeni destekler.

• Stake özelliği var.

• İşlemler gas ödemeden iptal edilebilir.

• Minimum güvenlik ihlali riski

• İşlem ücretleri sadece %0,1’dir.

Eksileri:

• Karmaşık arayüz

• İtibari para desteği yoktur.

• Kullanıcıların al-sat işlemlerini özel anahtarlarla onaylaması gerekir.

13. DEX.AG

Sırada, diğer DEX’lerden likidite alan bir platform olan DEX.AG var. Platformun likidite aldığı bu DEX’lerin bazıları bu listede de yer alıyor. İşlemleri gerçekleştirmeden önce bu platformları taranması, kullanıcıların en iyi fiyatları bulmalarına imkân sağlıyor. Üstelik, kullanıcılar bu sayede zamandan ve enerjiden tasarruf edebiliyor.

Artıları:

• Sıfır komisyon

• Üstün Kullanıcı Arayüzü

• Zaman ve enerji tasarrufu

• En iyi fiyatları sunar.

Eksileri:

• Diğer DEX’lerden işlem ücret ödemeniz istenebilir.

14. AirSwap

Listede on dördüncü sırada yer alan AirSwap, Ethereum üzerinde çalıştığı için kullanıcıların ETH gas ücreti ödemesi gerekiyor. Platform tarafından bunun dışında herhangi bir ücret talep edilmiyor. Borsanın, herhangi bir ERC-20 token ile takas edilebilen, AST adlı kendi yerel tokeni bulunuyor. Yatırma ve çekme işlemleri anında gerçekleşiyor, bu da harika bir kullanıcı deneyimi sağlıyor.

Artıları:

• Sıfır komisyon

• Minimum güvenlik ihlali riski

• Çok sayıda token desteği

Eksileri:

• P2P işlemler sadece uygun bir yatırımcı bulunduğunda tamamlanır.

15. SushiSwap

SushiSwap, kripto endüstrisinde en çok tanına DEX’lerden biridir. Uniswap’tan evrilmiştir ve çeşitli nedenlerden dolayı en iyi merkeziyetsiz borsalar listesinde olmayı hak etmektedir. Yerel tokeni SUSHI, kullanıcıların stake etme yoluyla pasif kazanç elde etmelerine olanak tanır. Bu, kullanıcılara çeşitli yönetişim avantajları da sağlar. SushiSwap ayrıca piyasanın merkezileşmesini azaltan benzersiz bir DEX mimarisine de sahiptir.

Artıları:

• Düşük işlem ücretleri

• Çoğu ERC-20 token ile çalışır.

• Son derece sezgisel arayüz

Eksileri:

• Karmaşık ödül yapısı

• En son teknoloji ile sınırlı

16. PancakeSwap

Listemizde sırada PancakeSwap var. PancakeSwap, çok düşük maliyetli likidite havuzlarıyla bilinen Binance Akıllı Zincir üzerindeki en büyük DEX’tir. Ayrıca, platformun slipaj riski minimum düzeydedir. Bu gözetimsiz DEX, likidite havuzları sayesinde otomatik al-sat işlemleri sunar. Havuzlar, BSC ağında akıllı sözleşmeler aracılığıyla çalışır. Borsanın yerel tokeni CAKE ise stake etme, getiri toplama veya yönetişim için kullanılır.

Artıları:

• Desteklenen 50’den fazla DeFi tokeni

• Düşük işlem ücretleri

• Slipaj riskleri önemli ölçüde azaltılmıştır.

Eksileri:

• Geçici kayıp ihtimali

17. WX. Network

Listede sırada WX.Network var. Eskiden Waves olarak bilinen bu DEX, BTC ve LTC gibi dijital varlıkları kullanıyor. Platform ayrıca kitle fonlamasına olanak tanıyan bir ilk coin arzı (ICO) özelliği de sunuyor. Benzersiz bir tasarıma sahip arayüzü kolay kullanım sağlıyor. Ayrıca merkezî ve merkeziyetsiz işlevleri birleştirerek slipajı azaltabiliyor.

Artıları:

• Düşük slipaj riski

• Kendi blok zincirini kullanır.

• Son derece düşük işlem ücretleri (%0,03)

• Sezgisel kullanıcı arayüzü

• Birden fazla varlık desteği

Eksileri:

• İtibari para desteği yoktur.

• Yasal düzenlemelere tabi değil.

18. Xfai

Sırada, birbirine dolanmış likidite havuzları oluşturmak için otomatik piyasa yapıcı modelini benimseyen benzersiz bir DEX olan Xfai var. Bu DEX, token çifti tabanlı sabit ürün piyasa yapıcı yaklaşımı yerine zincir üstü sabit fonksiyonlu piyasa yapıcı (CFMM) akıllı sözleşmelerinden oluşan bir sistem kullanır. Bu, likidite parçalanması (likiditenin farklı platformlar arasında parçalanarak fiyat keşfini zorlaştırması) ve yüksek slipaj sorunlarını ele almayı amaçlar. Hem Ethereum hem de Linea zincirinde barındırılan Xfai, kullanıcılara benzersiz bir likidite sağlama biçimi olan “Infinity Staking” özelliğini de sunmaktadır.

Artıları:

• Likidite parçalanmasını önleyecek ve slipajı en aza indirecek şekilde özel olarak tasarlanmıştır.

• Kullanıcıların istedikleri dijital varlığı alıp satmalarına imkân sağlar.

• Tüm varlıkları tek bir yerden yönetmek için basit panele sahiptir.

Eksileri:

• AMM’lerden kaynaklanan geçici kayıp riski

• Nispeten yüksek olan %0,4’lük swap ücreti

19. ParaSwap

Listede son olarak, yatırımcılara ve DApp’lere en iyi fiyatlara, yüksek likiditeye ve hızlı işlemlere erişim sağlamayı amaçlayan çok zincirli popüler bir DeFi toplayıcısı olan ParaSwap yer alıyor. ParaSwap bu işlevleri, DEX’lerin likiditesini ve borç verme protokollerini sezgisel kullanılabilirlik için tek ve güçlü bir arayüz ve API’de toplayarak yerine getiriyor. Platform bir getiri optimize edici, bağımsız akıllı sözleşme denetimleri ve gelişmiş grafikleri API işlevselliğiyle birleştirerek kullanıcıların çok az çabayla en uygun fiyatları bulmalarına yardımcı oluyor.

Artıları:

• Toplayıcı işleviyle kullanıcılara en iyi fiyatları sunar.

• Parçalı likidite havuzlarına basit erişim

• Yüksek likidite

Eksileri:

• Doğrudan kripto para satın alınamıyor.

• İşlem yapmak için itibari para kullanılamıyor.

Kripto para işlemleri yapmak için DEX’leri kullanmalı mısınız?

DEX’ler kripto al-sat işlemlerinin önemli bir parçası hâline geldi. Bu platformların gözetimsiz yapıları sayesinde, varlıklarınız al-sat işlemleri sırasında asla tehlikeye atılmaz. İşlemler anlıktır ve her şey akıllı sözleşmeler aracılığıyla yapılır. Bununla birlikte, en iyi merkeziyetsiz borsaların bile dezavantajları vardır. Bu nedenle, herhangi bir platformu kullanmaya başlamadan önce araştırma yapmak çok önemlidir.

Sık Sorulan Sorular

En iyi merkeziyetsiz borsa hangisidir?

Her DEX’in artıları ve eksileri vardır, bu nedenle hiçbiri en iyisi olarak tanımlanamaz. Her şey, yatırımcı için hangi niteliklerin daha önemli olduğuna bağlıdır.

En büyük DEX hangisidir?

Kripto sektöründeki en büyük DEX, Ethereum tabanlı Uniswap’tır. Uniswap, en büyük DEX’e karar vermek için kullandığımız ölçüt olan en büyük işlem hacmine sahiptir.

Binance merkeziyetsiz bir borsa mı?

Binance merkeziyetsiz bir borsa değildir. Tam tersine, benzer platformlar tarafından sunulan saklama hizmetlerini ve diğer hizmetleri sunan tamamen merkezî bir kripto borsasıdır.

Coinbase merkeziyetsiz bir borsa mı?

Hayır, Coinbase de bir DEX değildir. Binance gibi Coinbase de yasalarla düzenlenen merkezî bir platformdur. ABD’de yasalarla düzenlenmiş en büyük borsadır.