Ethereum İncelemesi: ETH ve ETH Ekosistemine Kapsamlı Bir Bakış

Ethereum’un ne olduğunu ve Bitcoin gibi diğer kripto paralardan farkını hiç merak ettiniz mi?

Ethereum, Ethereum protokolü olarak bilinen bir dizi kuralı izleyen, dünya çapında merkeziyetsiz bir bilgisayar ağıdır. Bu ağ, uygulamaları, toplulukları, kuruluşları ve dijital varlıkları oluşturmak ve kullanmak için bir platform görevi görür ve herkesin merkezî bir güce güvenmeden bunu yapmasına olanak tanır. Ethereum’un yerel kripto para birimi Ether (ETH), Ethereum üzerinde merkeziyetsiz uygulamalar (dApp’ler) ve kuruluşlar oluşturmak ve çalıştırmak için gerekli hesaplama dâhil olmak üzere ağ faaliyetleri için ödenir.

Bu, Ethereum hakkında yalnızca yüzeysel bir bilgi ve bu makalede ekosisteme, yerel tokenine ve Ethereum’un merkeziyetsiz finansın (DeFi) geleceğini nasıl etkilediğine yakından bakıyoruz.

Genel Bakış

• Ethereum, işlemler için kullanılan yerel kripto para birimi Ether (ETH) ile akıllı sözleşmelere ve dApp’lere izin veren merkeziyetsiz bir platformdur.

• 2015 yılında piyasaya sürülen ETH, piyasa değerine göre ikinci en büyük kripto para birimidir ve Ethereum ağ operasyonları için gereklidir.

• Ethereum’un akıllı sözleşmeleri, doğrudan koda yazılan şartlarla kendi kendini yürüten sözleşmelerdir ve aracılar olmadan otomatik, güvenli ve verimli işlemleri ve uygulamaları kolaylaştırır.

• Birleşme, Ethereum’un ETH çıkarmasını ve enerji tüketimini önemli ölçüde etkileyen bir hisse kanıtı (PoS) sistemine geçmesine neden oldu. Bu değişimin ağın sürdürülebilirliği ve ETH’nin ekonomik modeli üzerinde büyük bir etkisi oldu.

• Diğer blok zincirlerinden kaynaklanan rekabet, ölçeklenebilirlik sorunları, yüksek işlem ücretleri, düzenleyici riskler ve güvenlik tehditleri gibi zorluklara rağmen Ethereum’un geleceği parlak görünüyor. Bunun nedeni çok sayıda teknolojik gelişme ve token standartlarındaki ilerlemelerdir.

Ethereum Nedir ve Bitcoin’den Farkı Nedir?

Bitcoin ve Ethereum, blok zincirinin dönüşümünü hızlandırmaya yardımcı olan temel kripto para birimleridir. Bununla birlikte, teknolojiler amaçları ve işleyişleri bakımından önemli ölçüde farklıdır. Ethereum, Bitcoin’e benzer şekilde blok zinciri teknolojisini kullanır, ancak aynı zamanda akıllı sözleşmeler uygulayarak dApp’ler için bir platform görevi görür. Bu sözleşmeler, bir anlaşmanın koşullarını otomatik olarak yerine getirmek üzere programlanmıştır ve doğrudan koda dâhil edilen bir eylemdir.

Bitcoin, itibari para birimine merkeziyetsiz bir alternatif olarak oluşturulmuştur. Bir değer deposu ve değişim aracı olmayı amaçlamaktadır. Blok zinciri teknolojisi, Bitcoin işlemleri için merkeziyetsiz bir kayıt defteri (ledger) oluşturarak tek bir yetkili kuruma olan ihtiyacı ortadan kaldırır.

Buna karşılık, Ethereum blok zinciri daha da fazlası için oluşturulmuştur. Bu platform aracılığıyla geliştiriciler, video oyunlarından karmaşık finansal sistemlere kadar çok geniş bir yelpazedeki uygulamaları oluşturabilir ve kullanıma sunabilirler. Ethereum’un yerel kripto para birimi olan Ether, bu ortamdaki işlemleri yürütmek ve yönetmek için kullanılır.

Sonuç olarak Ethereum, her biri kendi dApp’lerini güçlendirmek için teknolojiyi kullanan binlerce kripto token projesi için bir temel hâline gelmiştir.

Sonuçta Ethereum’u Bitcoin’den ayıran şey teknik temelidir. Ethereum, Bitcoin’den daha hızlı bir blok süresine sahiptir, yani işlemleri daha kısa sürede işleyebilir. Bu, yüksek işlem hızları gerektiren uygulamalar için gereklidir.

Birçokları için Ethereum ve Bitcoin arasındaki karşılaştırma, kendi yetenekleri arasındaki ayrıma dayanmaktadır. Bitcoin esas olarak bir değişim aracı iken, Ethereum daha çok akıllı sözleşmeler gibi ek özelliklere sahip bir geliştirme platformudur. Bu durum, merkeziyetsiz blok zinciri teknolojisi üzerinde çalışan kripto para birimleri için önemli bir piyasa değeri yaratmıştır.

ETH Nedir?

ETH, Ethereum’un kurucu ortağı Vitalik Buterin tarafından 2015 yılında tasarlanmış ve kullanıma sunulmasından bu yana, Bitcoin’den sonra piyasa değeri en yüksek ikinci kripto para birimi hâline gelmiştir. Geleneksel para birimlerinin aksine, ETH herhangi bir yönetim organı tarafından düzenlenmez. Token, birden fazla kripto borsasında alınıp satılabilir bir varlık sınıfıdır.

ETH, sadece bir değişim aracı ya da değer deposu olmamasıyla kripto alanında öne çıkmaktadır. ETH, Ethereum ağında akıllı sözleşmeler ve dApp’ler yürütmek gibi işlemleri çalıştırmak için kullanılır. Bu işlemleri gerçekleştirmek için kullanıcılar, blok zincirindeki işlemleri doğrulamalarını teşvik etmek için madencilere verilen ve genellikle “gas” olarak adlandırılan Ether cinsinden bir ücret ödemek zorundadır.

ETH, borç alma, borç verme ve aracılar olmadan al-sat yapma gibi geleneksel finansal hizmetleri yeniden üretmeyi ve modernize etmeyi amaçlayan olgunlaşmakta olan DeFi ortamında önemli bir rol oynamaktadır. ETH, DeFi’daki çeşitli ekonomik protokollerde teminat, para birimi ve hesap birimi olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

Traderlar ve kullanıcılar ETH’yi çeşitli nedenlerle ellerinde tutmaktadır, bazıları Ethereum ağının büyümesi ve blok zinciri teknolojisinin daha geniş çapta benimsenmesi üzerine spekülasyon yaparak ETH’yi uzun vadeli olarak “HODL” etmektedir. Kimileri ise ETH’yi al-sat yapmak ve ağın yeteneklerine erişmek için daha aktif bir şekilde kullanmaktadır.

Özetle ETH, Ethereum ağının önemli bir bileşeni ve DeFi alanının temelidir.

Ethereum’un Akıllı Sözleşmeleri Nasıl Çalışır?

Ethereum akıllı sözleşmeleriyle tanınır. Bu sözleşmeler geleneksel yönergelere uymazlar. Bunun yerine, şartları bilgisayar kodlarına kodlanmıştır. Akıllı sözleşmeler, temel eylemin veya anlaşmanın herhangi bir kesinti, kontrol, aldatma veya dış etki olmaksızın gerçekleştirileceğini garanti eden, açık bir sistem olan Ethereum blok zinciri üzerinde yer alırlar.

Akıllı Sözleşmelerin Çalışma Biçimi

Akıllı sözleşmeyi bir otomat olarak düşünebilirsiniz. Bir ürün (dijital bir anlaşma veya sözleşme) seçtiğinizde, gerekli miktarda ETH ödersiniz ve otomat (akıllı sözleşme) kodlanmış gereklilikler doğrultusunda sözleşmeyi anında gerçekleştirir. Bu sistem avukat veya brokerler gibi aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırarak maliyetleri en aza indirir ve etkinliği artırır.

Blok Zincirinde Otomasyonun Gücü

Belirlenen parametreler yerine getirildiğinde, akıllı sözleşmeler bir anlaşmanın yükümlülüklerini otonom olarak uygulayabilir ve tamamlayabilir. Böylece bu sözleşmeler yönetim ve işlem süreçlerini otomatikleştirebilir. Bu yetenek, karmaşık anlaşmaların yaygın olduğu finans, gayrimenkul ve hukuki süreçler gibi alanlarda ezber bozan bir özelliktir.

DApp’ler ve Daha Fazlası

Ethereum blok zinciri, çeşitli dApp’ler için temel görevi görür. Bu uygulamalar tek bir bilgisayar yerine eşler arası bir ağ üzerinde yer almaktadır. Ethereum üzerine inşa edilmiş dApp’leri kullanmanın avantajları, blok zinciri teknolojisinin güvenliği, güvenilirliği ve şeffaflığı ile de desteklenmektedir. DeFi’dan NFT’lere kadar uygulama yelpazesi hızla genişlemektedir.

Ethereum’un akıllı sözleşmeleri, net ve verimli bir yaklaşımla dijital satın alımlar ve düzenlemeleri destekleyerek birçok sektörü olumlu yönde etkileyebilecek bir değişim yaratmaktadır.

Ethereum’un Gerçek Dünyadaki Uygulamaları Nelerdir?

Ethereum’un en dikkat çekici kullanımı DeFi alanında olup, akıllı sözleşme destekli kredileri ve diğer finansal faaliyetleri kapsamaktadır. Ethereum merkeziyetsizliği, şeffaflığı, otomasyonu ve değişmezliğiyle öne çıkmaktadır ve bu özellikleri de onu, çeşitli sektörlerdeki birçok farklı uygulama için uygun hâle getirmektedir.

Bankacılık, kitle fonlaması ve web barındırma, Ethereum’un insanların işlem yapma ve etkileşimde bulunma şeklini değiştirdiği yollardan sadece birkaçıdır. Örneğin Ethereum, kredilerin işlenmesi, borçlanma ve dijital varlık al-sat işlemleri için yeni yollar sunmaktadır.

Ethereum üzerindeki akıllı sözleşmeler, güvenilir ve güvenli kitlesel fonlama girişimleri kurmak için de kullanılabilir. Aynı zamanda tahmin piyasaları, olayların sonuçlarını tahmin etmek amacıyla merkeziyetsiz platformlar oluşturmak için teknolojiyi kullanır. Ethereum’un ayrıca merkeziyetsiz web hizmetleri oluşturmak için de kullanım örnekleri bulunmaktadır ve bu da onun birden fazla alandaki etkisini göstermektedir.

Ethereum’un blok zinciri teknolojisi, farklı sektörlerdeki çeşitli gerçek dünya uygulamalarını desteklemektedir ve birçok şirket bu teknolojinin yeteneklerinden aktif olarak yararlanmaktadır. Birkaçını şöyle sıralayabiliriz:

• Take-Two: Ağustos 2023’te Grand Theft Auto oyun serisinin arkasındaki yayımcı, Ethereum üzerine kurulu bir Web3 oyunu olan Sugartown’ın geliştirildiğini duyurdu. Sugartown, şans eseri başka bir dünyadan Sugartown’a bir solucan deliği açan ve Ora’lar olarak bilinen tuhaf yaratıkların şehre girmesine izin veren üç çiftlik hayvanını konu alır. Ora’lar, yaratıcılıklarını kullanarak Sugartown’ı eğlenceli aktiviteler ve eğlenceler sunan canlı bir merkeze dönüştürmektedir.

• ING: Hollanda bankası Ethereum tabanlı birden fazla projede yer almıştır. Buna bir örnek olarak ticaret belgelerini optimize etmeyi amaçlayan Komgo verilebilir. ING aynı zamanda bir ödeme uzlaşma konsorsiyumu olan Fnality’nin bir parçasıdır ve iki taraflı bir akreditif olan Bamboo üzerinde çalışmaktadır.

• TD Ameritrade: Bir aracı kurum olarak TD Ameritrade, Ethereum akıllı sözleşmelerinden yararlanan CFTC tarafından düzenlenen bir spot borsa olan ErisX’i destekleyerek Ethereum’u benimsemiştir. Dahası şirket, müşterilerin platform üzerinden Ethereum vadeli işlemleri yapmasına da izin vermektedir.

Yukarıdaki örnekler Ethereum blok zincirinin dijital varlıkların güvenli, açık ve etkin bir şekilde alınıp satılmasını, NFT’lerin oluşturulmasını ve çeşitli finansal faaliyetleri nasıl destekleyebileceğini göstermektedir.

Ethereum’un Hisse Kanıtına Geçişinin ETH Üzerindeki Etkisi

Ethereum’un “Birleşme (Merge)” olarak bilinen iş kanıtından (PoW) hisse kanıtına (PoS) geçişinin, ETH’nin çıkarılması ve ekonomisi üzerinde önemli bir etkisi olmuştur:

Birleşme Öncesi ETH Çıkarma Süreci:

• Madenciler PoW mekanizması ile günde yaklaşık 13.000 ETH çıkarmıştır.

• Yıllık enflasyon oranı yaklaşık %4,61 olarak gerçekleşmiştir.

Birleşme Sonrası ETH Çıkarma Süreci:

• PoS mekanizması ile doğrulayıcıların ETH çıkarıma hızı yaklaşık günde 1.700 ETH’ye kadar azalmıştır.

• Yıllık enflasyon oranı şu anda yaklaşık %0,52’dir.

• Toplam yeni ETH çıkarma hızı yaklaşık %88 oranında azalmıştır.

Sürdürülebilirlik:

• Birleşme, yoğun enerji gerektiren madencilik faaliyetlerini ortadan kaldırmıştır.

• Doğrulayıcıların daha düşük ödül gerektirmesi, daha az ETH çıkarılmasına katkıda bulunmuştur.

ETH Yakımı:

• İşlemler için yakılan ve ETH’yi dolaşımdan kaldıran bir taban ücreti gerekir.

• Ağ talebinin yüksek olduğu günlerde, yakma işlemi günlük ETH çıkarma hızını dengeleyerek potansiyel olarak deflasyona yol açabilir.

Doğrulayıcı Ekonomileri:

• Doğrulayıcılar 32 ETH üzerindeki ödülleri çekmeye teşvik edilmektedir.

• Ağ istikrarını korumak için çekim limitleri mevcuttur.

PoS’a geçiş ETH’nin enflasyon oranını önemli ölçüde düşürmüş ve blok zincirinin sürdürülebilirliğini artırmıştır. ETH için arz ve talep artık daha az ETH çıkarılmasından ve işlem ücretlerinin yakılmasından etkilenmektedir, bu da bazen net sıfır enflasyon veya deflasyonla sonuçlanabilmektedir.

Ethereum ve ETH’nin Karşı Karşıya Olduğu Riskler ve Zorluklar Nelerdir?

Ethereum ve ETH’yi etkileyebilecek risk ve zorlukların odağında genel olarak işlevsellik ve değerle ilgili sorunlar olduğuna inanılmaktadır.

Diğer Blok Zincirleri ile Rekabet

Daha hızlı ve daha ucuz işlemler sunan Solana ve Cardano gibi ağlar, Ethereum’un pazar payını potansiyel olarak etkileyebilecek rakipler olarak öne çıkmaktadır. Bununla birlikte artan rekabet baskısının bir olumlu yanı da yenilikleri teşvik etme potansiyelidir.

Ölçeklenebilirlik ve Depolama

Ethereum blok zinciri büyüdükçe, ölçeklenebilirlik sorunlarıyla da karşı karşıya kalmaktadır. Ethereum için büyük depolama kapasitesine duyulan ihtiyaç Bitcoin’e kıyasla daha hızlı artmaktadır. Bu ihtiyaç etkili bir şekilde yönetilmezse, ağın mevcut kaynakları aşmasına neden olabilir ve bu da performans sorunlarına yol açabilir.

Yüksek İşlem Ücretleri

Ethereum ağı, yüksek ücretler nedeniyle parasal değeri düşük olan işlemler için oldukça maliyetli olabilir. Bu, kullanımını yalnızca daha yüksek değerlere sahip işlemlerle sınırlandırabilir ve potansiyel olarak günlük faydasını engelleyebilir.

Düzenleme ile İlişkili Riskler

Ethereum üzerinde çalışan DeFi ve NFT alanlarındaki düzenleyici çerçeveler değişebilir. Bu alanlar için Ethereum kullanımı yasaklanır ya da sınırlandırılırsa, ağ üzerindeki işlemlere olan talep azalabilir.

Güvenlik Tehditleri

Ethereum’un katmanlı mimarisi onu çeşitli saldırılara karşı savunmasız kılabilir:

• Tekrarlama Saldırıları: Zaman damgaları ve nonce’lar (yalnızca bir kez kullanılan sayı) gibi önemli faktörler doğru şekilde ele alınmazsa hackerların işlem ayrıntılarını kopyalayıp tekrar kullanabilir.

• Sahte Yükleme Saldırıları: Platformlarda işlem gören tokenlerin onay sürecindeki hatalar, varlıkların çalınmasıyla sonuçlanabilir.

• Honeypot Saldırıları: Kullanıcıları ETH çalabileceklerini düşünmeleri için kandıran ama aslında ETH’yi kaybetmelerine neden olan dolandırıcılık sözleşmeleridir.

• Kısa URL Saldırıları: Borsalardaki kötü girdi doğrulaması, transfer tutarlarını olduğundan daha büyük gösterebilir.

• Airdrop Avcılığı Saldırıları: Bu saldırılar, yasadışı yollardan servet kazanmak için Airdrop işlevlerinin istismar edilmesidir.

• Rastgele Veri Yazma Saldırıları: Saldırganların akıllı sözleşmelerde depolanan verileri değiştirme potansiyeli mevcuttur.

• Gas Tükenmesi Hizmet Reddi Saldırıları: Bir bloktaki tüm gası tüketen ve diğer işlemleri işlemek için yer bırakmayan sözleşmelerdir.

Ethereum ve ETH’nin Geleceği İçin Öngörüler

Piyasa analizi, son teknolojik gelişmeler ve token standartlarındaki yeniliklerin bir araya gelmesi Ethereum ve ETH’nin gelecekteki görünümünü şekillendirmektedir.

Piyasa Analizi

Ethereum’un fiyatının 2023 yılı boyunca 1.800 ila 1.900 dolar arasında seyredeceği, direncin 1.760 dolar ve potansiyel düşüşlerin 1.600 dolar olacağı tahmin edilmektedir. Ortalama işlem fiyatının 1.880,75 $ civarında olması beklenmektedir ve bazı analistler %5 civarında getiri öngörmektedir. Yükselen üçgen teknik formasyonu yükseliş eğilimine işaret ederek Ethereum’un rallisinin devam edebileceğini göstermektedir.

Kasım 2023 itibariyle, tahminler %4,3’lük bir değer artışı ile yaklaşık 2.038,14 $’a ulaşacağını öngörmektedir. Kasım 2023’te piyasa duyarlılığı nötr ile yükseliş arasında seyrederken, Korku ve Risk İştahı Endeksi “Risk İştahı” durumuna işaret etmektedir.

Teknolojik Gelişmeler

Ethereum Birleşmesi ile PoW’dan PoS’a geçiş, enerji tüketimini azaltmış ve güvenliği artırmıştır. Danksharding gibi diğer yükseltmelerin Ethereum’un ölçeklenebilirliğini, hızını ve verimliliğini artırarak kripto alanındaki konumunu potansiyel olarak güçlendirmesi beklenmektedir.

Bu teknolojik gelişmeler ve güçlü bir geliştirici topluluğu sayesinde Ethereum’un büyümesinin ve başarısının sürmesi öngörülmektedir.

Token Standartlarında Yenilik

2023’teki kayda değer yeniliklerden biri de ERC-6551 Token Bağlı Hesapların (TBA) kullanıma sunulmasıdır. Bu yeni Ethereum token standardı, NFT’lerin işlevselliğini önemli ölçüde genişleterek kendi akıllı sözleşme hesapları olarak hareket etmelerini sağlamaktadır.

Bu, sorunsuz etkileşimlere izin vererek ve dijital varlıkların gerçek dünyada kullanılabilirliğini artırarak önceki ERC-721 standardının sınırlamalarını gidermektedir.

Ethscriptions

Ethscriptions Ethereum blok zincirindeki bir yeniliktir. ERC-721 tokenleri oluşturmaya gerek kalmadan veri (şu anda yalnızca görüntüler) paylaşmayı mümkün kılarlar. Depolama için calldata kullanılması, daha düşük oluşturma ve transfer maliyetleri ve yerel olarak Ethereum blok zincirinde yer almaları bakımından NFT'lerden farklıdırlar.

Ethereum Takip Protokolü (EFP)

Brantly Millegan 2023 baharında EFP önerisinde bulunmuştur. Protokol, kullanıcıların Ethereum blok zinciri üzerinde yerel olarak birbirlerini takip etmelerine olanak tanır.

Ethereum'a odaklanan ve Ethereum Name Service (ENS) gibi önceden var olan platformlarla birleştirilebilecek temel bir sosyal grafik yapısı oluşturulması hedeflenmektedir.

Olumlu piyasa hareketleri, teknolojisindeki düzenli yükseltmeler ve platformun kullanışlılığını ve özelliklerini geliştirmeye yardımcı olacak yeni token standartlarının ortaya çıkmasıyla desteklenmekte olan Ethereum’un geleceği umut verici görünmektedir.

Ethereum büyümeye devam etme ve dijital para birimleri dünyasında daha da önemli bir oyuncu olma potansiyeline sahiptir. Bununla birlikte tüm projelerde ve tokenler için geçerli olduğu gibi, Ethereum hakkındaki gelişmelerden haberdar olmak için her zaman kendi araştırmanızı yapmanızı ve güncellemeleri takip etmeye devam etmenizi önemle tavsiye ederiz.

Sonuç

Ethereum, Ether (ETH) tarafından desteklenen merkeziyetsiz uygulamalar ve akıllı sözleşmeler için etkili bir platform olarak öne çıkmaktadır.

Birleşme ile birlikte PoW’dan PoS’a geçiş, Ethereum’un ilerleme ve sürdürülebilirliğe olan bağlılığını göstermektedir. Ağın, işlemlerin ötesinde kullanım alanlarının da giderek artmasıyla kendini göstermekte olan bu durum, DeFi alanında daha fazla yeniliğin de önünü açmaktadır. Ölçeklenebilirlik sorunlarına ve rakip protokoller gibi bazı engellere karşın Ethereum gelişmeyi ve yeni kullanıcılar kazanmayı sürdürmektedir.

Teknolojik ilerlemelerle birlikte gelişmeye devam ettikçe Ethereum’un dijital ve finans alanındaki etkisinin de artması beklenebilir. Peki hızla değişen bu ekosistemde Ethereum’un geleceği için sizin öngörüleriniz neler?